ยังไงดี จะปลูกต้นอะไรดี??

จะปลูกต้นอะไรดีหนา...........?

ต้นไม้ขนาดเส้นผ่านศุนย์กลาง 6"

  คำถามง่ายๆ แต่ตอบยาก สารพัดสารเพที่คนแนะนำกันมา แต่ก็เลือกไม่ได้ซักที เพราะคำถามที่ได้ไม่ตรงกับความต้องการลึกๆ ของตัวเอง จะอธิบายยังไงก็บอกไม่ถูก รู้แต่ว่าที่แนะนำกันมานั้น มักไม่ชอบ คุณสมบัติบางสิ่งบางอย่างของต้นไม้ต้นนั้นอยู่ร่ำไป

จะลองรวบรวมง่ายๆสั้นๆเป็นข้อๆเพื่อให้เกิดความเข้าใจในการเลือกดังนี้

1.1 บ้านและอาคาร

โดยเฉพาะห้องที่อยู่ทางทิศตะวันตก ตอนบ่ายได้แดดเต็มๆ ต้องการไม้ใหญ่เพื่อบังร่มแน่นอน  ควรพิจารณาขนาดของต้นไม้ที่จะนำมาปลูกด้วย ต้องให้ดูได้สัดส่วนกับตัวบ้าน และอาคาร เช่นบ้านเล็กแต่เอาต้นไม้ต้นใหญ่เบ้อเริ่มเทิ่มมาปลูกซะชิด ยิ่งจะข่มตัวบ้านให้ดูเล็กลงไปอีก แถมกิ่งหักใบร่วงใส่หลังคาน่ารำคาญ

การปลูกต้นไม้ใกล้บ้านมันมีเหตุอยู่ว่าต้องการร่มเงาเวลาเที่ยง นั่นก็พอมีเหตุและผลอยู่ แก้โดยการหาต้นไม้ที่แก่เต็มที่ไม่เจริญเติบโตแล้วมาปลูกก็แล้วกัน

      พันธุ์ไม้ที่ใช้ปลูกไม่ควรมีใบดกรกทึบแสงแดดส่องถึงพื้นได้น้อย ใบร่วงง่ายแม้ไม่ใช่ฤดูผลัดใบ และกิ่งก้านไม่เปราะหักง่ายควรหาต้นไม้พวกมีใบโปร่ง ระบบรากไม่รุนแรง

1.2 ร่มเงากับสวนนั่งเล่นพักผ่อน นี่ก็สำคัญถ้าร่มแล้วใต้ต้นไม้หญ้าตายหรือสนามไม่สวยล่ะ

ให้ดูว่าปลูกแล้วต้องการร่มตอนไหน ถ้าต้องการให้ร่มตอนเช้า แดดไม่แรงใช้ต้นไม้ขนาดเล็กพุ่มโปร่งปลูกทางทิศตะวันออกของบริเวณต้องการร่ม ถ้าต้องการร่มตอนเที่ยงวัน ตอนนี้แดดอยู่ตรงศรีษะพอดีร้อนต่่างหาก  ให้ใช้ต้นไม้ขนาดกลางหรือ ใหญ่อย่าให้พุ่มกว้างเกินไป ปลูกเป็นกลุ่ม 2-3ต้น และอีกกลุ่ม 1-2 ต้น เพื่อให้เวลาแสงแดดเคลื่อนไปแสงแดดจะได้สาดถึงบริเวณที่เคยร่ม

หญ้าจะไม่เสียหายแต่ได้ร่มเงาในพื้นที่ที่ต้องการ สำหรับร่มเงาที่ต้องการเวลาบ่ายควรใช้ต้นไม้ขนาดกลางที่มีใบดกทึบปลูกบังแสงแดดเยื้องไปทางทิศตะวันตกของพื้นที่ที่ต้องการร่มเงา

1.3 เพื่อให้ร่มเงากับพันธุ์ไม้ที่ปลูกประดับกับพื้นดิน

เช่น พวกเฟิน กล้วยไม้ดิน กระดาษ คล้า อโกลนีมา ขิงแดง อะไรเทือกนี้อีกไปยาลใหญ่ ก็ควรเป็นต้นไม้ที่ใบไม่ทึบไม่ร่วงมาก พวกสนนี่ไม่ได้ หางนกยูงนี่ไม่ได้ ใบเล็กๆร่วงระเบิด ดูแลรักษาใต้ต้นให้สะอาดอยู่เสมอยาก

ควรปลูกพวกลำต้นที่มีเปลือกต้นขรุขระเพื่อให้พันธุ์ไม้เลื้อยเกาะยึดได้ด้วย  มะม่วงนี่ได้ ทองหลางได้ ประดู่ได้ ตะแบกได้

1.4 เพื่อให้ร่มเงากับสัตว์เลี้ยงแสนรัก

1.5 ร่มเงากับถนนและทางเดิน

1.6 ต้องการร่มเงาปิดบังสิ่งแข็งหรือมีแสงสะท้อน

      ลองคิดถึงรูปที่ใส่กรอบกับรูปที่ไม่ใส่กรอบละกันว่าต่างกันอย่างไร จัดสวนเหมือนกัน สนามเปรียบเหมือนภาพภาพหนึ่งที่ต้องมีเขตล้อมรอบ กรอบล่างคือพื้นดินสนามหญ้า กรอบข้างทั้งสองใช้พันธุ์ไม้สูงยืนต้น ใบไม้หรือกิ่งก้านที่ห้อยย้อยเป็นกรอบด้านบน

      ตรงไหนที่ไม่ รื่นรมย์กับสายตาก็เอาอะไรมาปลูกบังซะเช่น ข้างบ้านชอบเอาผ้ามาตาก ประจำก็ปลูกต้นไม้พรางตาซะ เน้นคำว่าพรางตา เพราะถ้าบังมิดตรงนั้นจะมีต้นไม้อยู่เป็นกระจุก ไม่สมดุลย์ ตรงไหนที่เห็นวิวทิวทัศน์สวยงามห้ามปลูกต้นไม้บังเด็ดขาด เช่นบ้านริมน้ำเห็นแนวลำน้ำเป็นเส้นสวยแต่ ปลูกต้นไม้ซะทึบมองไม่เห็นแม่น้ำเลย อันนี้ผิดร้ายแรง

อัน นี้ต้องคำนึงถึงความกว้างและความสูงของบ้านหรืออาคารถ้าอาคารเตี้ยสร้างบน พื้นราบมองไปแล้วเท่าระดับสายตาหรือต่ำกว่า ควรเลือกต้นไม้ขนาดกลางปลูกเยื้องไปด้านใดด้านหนึ่งทางด้านข้างในแนวหลังชิด กับตัวบ้าน ถ้าเป็นบ้านสองชั้นบนที่ราบปลูกไม้ทรงสูงอยู่ใกล้บ้านเยื้องไปทางด้านหลัง

การใช้พันธุ์ไม้ปลูกเป็นฉากหลังนั้นต้องพิจารณาถึงลักษณะทึบหรือโปร่งของ พันธุ์ไม้ จะต้องการฉากหลังทึบหรือโปร่งก็แล้วแต่ ส่วนใหญ่พันธุ์ไม้ที่นิยมนำมาใช้เป็นฉากหลัง ถ้าเป็นไม้ใหญ่ก็พวก สนทะเล ปาล์ม ไผ่ โสกอินเดีย หลิว แปรงล้างขวด ประดู่แดง ประดู่เหลือง ซิลค์โอ๊ค

พุ่มเตี้ยก็มีโมก แก้ว ยี่โถ ยี่เข่ง จั๋ง สิบสองปันนา ข่อย ชาดัด พุด

     การเลือกไม้หอมนี่ต้องคำนึงถึงความรุนแรงของกลิ่น ดอกไม้แต่ละชนิดมีความรุนแรงของกลิ่นต่างกัน บางชนิดหอมอ่อนๆโชยมากับลมแล้วสดชื่น บางชนิดฉุนขาดต้องปลูกไว้ไกลมากให้ลมพัดมาแล้วหอมพอดี รู้เวลา หอมตอนไหน หอมเช้า หอมสาย หอมบ่าย หอมค่ำ หอมไม่บันยะบันยัง หอมทั้งวัน หอมตลอด บางทีหอมนานไปกลายเป็นเหม็นก็มี แล้วก็ควรปลูกห่างๆกันไว้ เกิดหอมพร้อมกันไม่รู้กลิ่นอะไรเป็นกลิ่นอะไร ทางที่ดี สมมุติปลูกจำปีไว้หน้าบ้าน ควรปลูกราตรีไว้หลังบ้าน ห่างๆกันไว้ปลอดภัยกว่า

8 สัญญลักษณ์ แห่งฤดูกาล

        ส่วนใหญ่ พันธุ์ไม้เหล่านี้ก่อนออกดอกมักผลัดใบ ทิ้งใบร่วงก่อน บางคนกลัวใบไม้ร่วงมากกว่าอยากจะเห็นดอก ทั้งที่แต่ละต้นก็แค่ร่วงปีละหน

9พันธุ์ไม้ที่ใช้ปลูกเพื่อเป็นจุดเด่นในสวน

10 พันธุ์ไม้ที่ใช้ปลูกเพื่อประโยชน์ทางเศรษฐกิจของครอบครัว

ขนุน น้อยหน่า พุทรา มังคุด ละมุด ลำไย มะเฟือง มะไฟ มะกรูด มะนาว มะพร้าว ส้มโอ ฟักแฟง แตงโม

ไชโย โห่ฮิ้ว......

       แล้วก็  มะม่วง มะปราง สาเก ลิ้นจี่ ชมพู่ มะกอกน้ำ มะกอกฝรั่ง ขบวนไม้ผลยกโขยงมารอปลูก รวมถึงผักสวนครัว พริก ขิง ข่า ตะไคร้ ใบกระเพรา โหระพา แมงลัก ผักชี ยี่หร่า ก็รอสมทบด้วย ปลูกไว้ ประหยัดไม่ต้องซื้อผลไม้รับทาน แถมแจกญาติสนิท มิตรสหาย สบายใจ แล้วก็ภูมิใจกับฝีมือตัวเองด้วยปลูกมากับมือ ยังไงก็อร่อยกว่าซื้อเป็นไหนๆ เลือกพันธุ์ที่ดีแน่ใจแล้วค่อยปลูก ไม่ใช่ "กว่าจะรู้ตัวเองก็สาย" รอมาแทบตาย มีลูกให้ชิมทั้งทีไม่อร่อยเลย ยังงี้ช้ำใจแย่

    - ไม้ต้นขนาดเล็ก มีความสูงไม่เกิน15เมตร

    - ไม้ต้นขนาดกลาง มีความสูง 15-25เมตร

    - ไม้ต้นขนาดใหญ่ มีความสูงมากกว่า25เมตร

23.07น

28/05/2010

          การ จะขุดล้อมย้ายต้นไม้ใหญ่ไปปลูกอีกที่หนึ่งนั้น จะเรียกว่าประสพความสำเร็จได้ ก็ต่อเมื่อ  ต้นไม้ต้นที่ขุดขนย้ายไปปลูกนั้น ไม่ตายและเจริญเติบโตต่อไปได้

ดูความเป็นไปได้ของต้นไม้นั้นว่าสามารถขุดย้ายล้อมไปได้หรือไม่ เช่น ชนิด อายุ ความแข็งแรง ความเป็นไปได้ในการปลูกในที่ใหม่ มีความเหมาะสมหรือไม่  

ผู้ตรวจสอบต้องเป็นผู้มีความรู้ มีประสบการณ์และความชำนาญ  ไม้ใหญ่บางชนิดทำได้ไม่ยาก เช่น ไทร กร่าง แต่ไม้บางชนิดก็ไม่เหมาะเอาเสียเลยเช่น มะขาม มะม่วง เพราะไม้เหล่านี้มักไม่รอดถ้าระบบรากได้รับความเสียหายไม้ที่ใกล้หมดอายุไข แก่เกินไปก็ไม่ควรย้ายหรือทรุดโทรม เป็นโพรง มีโรคระบาด หรือมีขนาดใหญ่โตมากเกินไปเช่นขนาด3คนโอบไม่รอบ ก็ผ่านไปซะ(ผ่านในที่นี้คือใช้ไม่ได้)

เมื่อ ผ่านขั้นตอนการตรวจสอบและพบไม้ที่อยู่ในเกณฑ์ที่ต้องการแล้วขั้นต่อ ไปคือการขุดราก  โดยทำเครื่องหมายอาณาบริเวณที่จะขุดซึ่งคาดว่ารากส่วนใหญ่ทางด้านข้างของลำ ต้นจะไปถึง ตัดแต่งกิ่งให้เหลือเรือนยอดสมดุลย์กับเรือนรากที่จะขุดขึ้นมา จะทำให้ต้นไม่ล้มเมื่อนำไปปลูกในที่ใหม่ ไม้บางชนิดตัดเรือนยอดออกมากๆจนเหลือแต่ลำต้นก็ได้เช่นประดู่ เพราะสามารถแตกกิ่งใหม่ได้ง่ายและเร็ว และเพื่อเป็นการลดการคายน้ำของใบด้วย การแต่งกิ่งควรทำพุ่มให้โปร่งแต่งกิ่งรุ่งริ่งออกและกิ่งแก่ที่หมดกำลังการ ผลิตแล้ว

จากนั้นป้องกันอันตรายจากเชื้อราและเห็ดราต่างๆโดย ใช้ยากันเชื้อราหรือปูนกินกับหมากทาสมานรอยแผลก่อน ต่อไปขุดรากตามรอยเครื่องหมายที่ทำเอาไว้

 การขุดรากอาจทำได้ 2 แบบ  คือ ขุดแบบเร่งด่วน วิธีนี้ต้นไม้จะไม่มีดินหุ้มรากหรือเรียกว่าล้างราก  ขึ้นอยู่กับความพยายามที่จะขุดรากให้ได้มากที่สุด เสียหายน้อยที่สุด เสร็จให้เร็วที่สุดและขนย้ายไปปลูกให้เร็วสุด ถ้าทำดังกล่าวได้โอกาสที่ต้นไม้จะรอดตายมีสูงเมื่อนำไปปลูกในที่ใหม่ การขุดรากแบบเร่งด่วนนี้ใช้เวลาสั้นและรากจะได้รับความกระทบกระเทือนครั้ง เดียว

      อีกวิธีคือการขุดรากเพื่อย้ายปลูกแบบไม่เร่งด่วน เรียกว่าสักรากหรือ บอน ไม้ การสักรากหรือบอนไม้ทิ้งไว้จะช่วยให้ทำให้เกิดรากใหม่ก่อนขนย้ายไปปลูก เมื่อปลูกในที่ใหม่โอกาสที่ต้นไม้จะรอดมีมากกว่าวิธีแรก การขุดล้อมโดยรอบต้นบริเวณขอบพุ่มใบเพื่อตัดรากแขนงก่อนแล้วปล่อยทิ้งไว้ เป็นเดือนหรือเป็นปีรอให้รากแตกแขนงใหม่มากพอจึงจะขุดลงข้างใต้เพื่อตัดราก แก้วแล้วขนย้ายไปปลูก สำหรับไม้ยืนต้นที่มีขนาดโตมากๆมักจะไม่ค่อยปรากฏรากแก้ว มีแต่รากแขนง การขุดรากเพื่อย้ายปลูกอาจทำได้ทั้ง2วิธีคือแบบเร่งด่วนและไม่เร่งด่วน แต่การที่จะให้มีดินหุ้มรากคงทำได้ลำบากเพราะไม้ต้นใหย๋โตจะกินพื้นที่ บริเวณกว้างตามปริมาณราก หนักมาก เกะกะขนย้ายยาก อาจทำได้แค่มีดินหุ้มรากบางส่วนเท่านั้น

        เตรียมไว้ก่อนแล้วให้นานพอสมควรเพื่อตากดิน และมีลักษณะเดียวกันกับเรือนราก ไม่ใช่พอต้นไม้มาถึงแล้วค่อยขุด เสียเวลา หรือเตรียมหลุมไม่ดี ตื้นเกิน แคบเกิน ก็เสียเวลาเหมือนกัน  พยายามอย่าให้ทุกส่วนบอบช้ำทุกขั้นตอน

ขั้น ตอนทั้งหมดนี้ สามารถทำได้ผลดีในบางฤดูกาลและบางท้องที่  คือทำได้ผลดีในฤดูกาลที่ไม้ยืนต้นอยู่ในช่วงพักตัวหรือช่วงใกล้จะพักตัว และในที่ที่มีความชุ่มชื้นเป็นเวลานานหลายเดือนและความชื้นสัมพัทธ์ในอากาศ

สูง  จึงนิยมทำการขุดล้อมย้ายปลูกต้นไม้ช่วงเดือนมิถุนายนถึงเดือนกรกฎาคม ในกรณีที่ต้องมีการย้ายต้นไม้ปลูกแบบเร่งด่วนนั้น ถ้าอยู่ในฤดูกาลที่ไม่เหมาะสมก็จะมีผลเสียคืออยู่ในช่วงผลิใบหรือกำลังเจริญ เติบโต จะทำให้ต้นไม้นั้นมีโอกาสตายสูงมาก

หรือถ้าต้องปลูกในปลายฤดูหนาว (อันนี้โดนมาแล้ว) และต่อมากระทบฤดูร้อนซึ่งนานหลายเดือน ความชุ่มชื้นน้อย ปริมาณน้ำฝนน้อย ความชื้นสัมพัทธ์ต่ำ ความชื้นในดินต่ำ อุณหภูมิของอากาศและดินค่อนข้างสูง จึงต้องคอยดูแลควบคุมการให้น้ำอย่างพอเพียงและเอาใจใส่มากกว่าปกติ ไม่งั้นยืนซับน้ำตาได้

20.28 น.

เป็นเรื่องที่มักมีคนถามเสมอว่าทำไมปลูกต้นไม้แล้วต้นไม้ตาย มือเย็น มือร้อน เกี่ยวไหม

พิจารณากันเองแล้วกัน

เหตุที่ทำให้ต้นไม้ตาย

1  ขาดน้ำ ตายแน่ไม่รดเลย

2  รักมาก ให้น้ำจนท่วมขัง โคนไม่เคยแห้งแฉะตลอด

3  รักสุดๆใส่ปุ๋ยจะให้งามแบบไม่บันยะบันยัง

4  ไม่มีเวลา ปุ๋ยไม่เคยให้เลย ยิ่งปลูกในกระถางด้วยแล้ว ดินงี้แข็งขาดธาตุอาหาร ไม่เคยเปลี่ยนดินใหม่ให้ นาน...................มาก

5  ใส่ปุ๋ยที่ยังไม่สลายตัว เช่นขี้วัวสดๆรองก้นหลุมก่อนปลูก (เอามาจากไหนไม่รู้)

6  รากกระเทือน ตุ้มดินแตกตอนปลูก

7  ไม่แกะพลาสติกที่รอยต่อของกิ่งทาบออก ต้นไม้โต พลาสติกรัดที่รอยจนคอดขาด ตายคาที่แบบไม่รู้ตัวนะนั่น อยู่ๆต้นไม้ล้ม หักเฉยๆ บางที่เจ้าของไมู่้รู้สาเหตุด้วยซ้ำ งงๆ

8  ปลูกซะลึก เหยียบโคนซะแน่นเกิน กลัวต้นไม้ล้ม ทำอย่างนั้น เท่ากับส่งไปสวรรค์อย่างเดียว ไม่รอด

9  ต้นโยกคลอนเพราะไม่ปักหลักยึดให้ต้นนิ่งอยู่กับที่ โดนลมไหว คนโยก(เผลอจับ)

ต้นไหว รากก็ไหวด้วย ไม่ต้องโตกันมีแต่ตายอย่างเดียว

10 น้ำท่วม ไฟไหม้ อันนี้แล้วแต่ฟ้าลิขิต มันช่วยไม่ได้จริงๆ

11 แดดเผา ต้นยังอ่อน หรือล้อมมาใหม่ แดดจัดคายน้ำมาก คายจนเพลีย รากก็ยังไม่แข็งแรงดูดน้ำขึ้นมาไม่ทันกิน ก็ตาย

12 มีโรคเข้าทำลาย หนอนเจาะลำต้น เชื้อราเข้า

13 ได้รับแสงแดดน้อย อยู่ในที่ร่มเกินไปเป็นเวลานาน

14 สภาพแวดล้อมไม่เหมาะ ดินฟ้าอากาศไม่อำนวย ถิ่นกำเนิดอยู่คนละโลก

15 เจ้าของไม่รัก ตายดีกว่า

12/9/2012

Tipvipa..V

www.suansavarose.com