ต้นไม้ประจำจังหวัด ภาคใต้ & คำขวัญประจำจังหวัด จากหนังสือ พรรณไม้มงคล สมุนไพร พระราชทานประจำจังหวัด โดย โชติอนันต์และคณะ (กลุ่มอนุรักษ์แพทย์แผนไทย) |
ชื่อจังหวัด | ชื่อต้นไม้ | ชื่อสามัญ |
ชื่อวิทยาศาสตร์ |
|
ระนอง | อินทนิลน้ำ | Pride of India | Lagerstroemia speciosa | |
สุราษฏร์ธานี | เคี่ยม | Resak Tembaga | Cotyleloblum MelanoXylon | |
พังงา | เทพทาโร | Ceropegia arnottiana | ||
นครศรีธรรมราช | แซะ | - | Millettia Atropurea | |
กระบี่ | ทุ้งฟ้า | - | Alstomia macrophyllia | |
ภูเก็ต | ประดู่อังสนา | Angsana | Ptercarpus indicus | |
ตรัง | ศรีตรัง | Jacaranda | Jacaranda filicifolia | |
พัทลุง | พะยอม | white meranti | Shorea roxburghii | |
สงขลา | สะเดาเทียม | Azadirachta exelsa | ||
สตูล | กระซิก | Black wood | Dalbergia bariensis | |
ปัตตานี | ตะเคียนทอง | Iron wood | Hopea odorata | |
ยะลา | ศรียะลา | Thaipingensis | ||
นราธิวาส | ตะเคียนชันตาแมว | Balanocarpus | ||
ประจวบคีรีขันธ์ | เกด | Milky tree | Manikara hexandra | |
ชุมพร | มะเดื่ออุทุมพร | Cluster fig | Ficus racemosa |
ชื่อจังหวัด | ขื่อต้นไม้ | คำขวัญประจำจังหวัด | ลักษณะ |
ระนอง |
อินทนิลน้ำ ชื่อสามัญ : Pride of India ,Queen's Flower |
คอคอดกระ ภูเขาหญ้า กาหยูหวาน ธารน้ำแร่ มุกแท้เมืองระนอง |
ไม้ ต้นขนาดกลางสูง 2-10-15เมตรกึ่งผลัดใบเพราะถ้าขึ้นในที่แล้งจะผลัดใบ เรือนยอดแผ่กว้างเป็นพุ่มกลม เปลือกหนาสีเทา ดอกออกที่ปลายกิ่งสีม่วงอมชมพู สีชมพูหรือขาว ดอกขนาดใหญ่มีกลีบ6กลีบ เกสรตัวผู้จำนวนมากผลรูปไข่เมื่อแก่สีน้ำตาลแตกเป็นพูเมล็ดมีปีก ออกดอกเดือนพฤษภาคม-เดือนกรกฏาคม เป็นไม้ถิ่นเดิมของอินเดียขยายพันธุ์ด้วยเมล็ด พันธุ์ดอกสีชมพูสดเรียกตะแบกอินเดีย |
สุราษฎร์ธานี |
เคี่ยม ชื่อวิทยาศาสตร์ : Cotylelobium melanoxylon (Hook.f.) Pierre
วงศ์ : DIPTEROCARPACEAE
ชื่ออื่น : เคียมขาว, เคี่ยมดำ, เคี่ยมแดง |
เมืองร้อยเกาะ เงาะอร่อย หอยใหญ่ ไข่แดง แหล่งธรรมะ จากหนังสือ พรรณไม้มงคล สมุนไพร พระราชทานประจำจังหวัด โดย โชติอนันต์และคณะ (กลุ่มอนุรักษ์แพทย์แผนไทย) |
ไม้ ต้นผลัดใบ สูง20-40เมตร ลำต้นตรง เปลือกเรียบสีน้ำตาลเข้ม มีรอยด่าง เทาเหลืองสลับ มีต่อมระบายอากาศกระจายทั่วไป ตามยอดอ่อนมีขนสีน้ำตาลสั้นๆปกคลุม ใบเดี่ยวออกเรียงสลับ รูปไข่หรือมนกว้าง ปลายใบแหลมสอบเรียว ขอบใบเรียบ แผ่นใบเรียบหนาเป็นมัน
ดอกออกเป็นช่อยาว ดอกมีสีขาวกลิ่นหอมอ่อนๆ ผลเป็นผลแห้งรูปทรงกลมมีขนนุ่ม ปีกยาว1คู่ปลายปีกมนมีสันตามยาว5สัน
เนื้อไม้ใช้ทำพื้น เรือ แพ สะพาน หมอนรองรถไฟ และสิ่งก่อสร้างที่ต้องการความแข็งแรงทนทานมากๆ ขยายพันธุ์ด้วยการเพาะเมล็ดและ ตอนกิ่ง
|
พังงา |
เทพทาโร
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Cinnamomum porrectum Kosterm.
วงศ์: LAURACEAE ชื่อ อื่น : จะไคหอม จะไคต้น (ภาคเหนือ), จวงหอม จวง (ภาคใต้), พลูต้นขาว (เชียงใหม่), เทพทาโรภาคกลาง, จันทบุรี, สุราษฎร์ธานี), มือแดกะมางิง (มลายู-ปัตตานี) |
แร่หมื่นล้าน บ้านกลางน้ำ ถ้ำงามตา ภูผาแปลก แมกไม้จำปูน บริบูรณ์ด้วยทรัพยากร จากหนังสือ พรรณไม้มงคล สมุนไพร พระราชทานประจำจังหวัด โดย โชติอนันต์และคณะ (กลุ่มอนุรักษ์แพทย์แผนไทย) |
ชาวบ้านเรียกกันว่า " ไม้จวง" มีลักษณะพิเศษคือ เนื้อไม้มีกลิ่นหอม มีมากที่ อ. รัษฎา
ลักษณะ ทั่วไปเป็นไม้ยืนต้นสูง 10-30 เมตร เรือนยอดเป็นพุ่มทึบ ลำต้นตรงยาว เปลือกต้นสีน้ำตาลหรือเทาแก่ มีร่องแตกลึกตามยาวเปลือกชั้นในมีสีน้ำตาลอมแดง มีกลิ่นหอมแรงใบเป็นใบเดี่ยว ออกเรียงตรงข้ามกันใบแก่ด้านล่างมีนวลสีเขียวอมเทา ดอกสีขาวหรือเหลืองอ่อนมีกลิ่นหอมหวาน ออกเป็นช่อเป็นกระจุกตามปลายกิ่ง ผลทรงกลม มีขนาดเล็ก สีม่วงเข้ม เกลี้ยง ก้านผลส่วนบนพองออกขยายพันธุ์โดยการเพาะเมล็ด |
นครศรีธรรมราช ![]() |
แซะ
ชื่อวิทยาศาสตร์ ;Millettia atropurpurea Benth
|
นครศรีธรรมราชเมืองประวัติศาสตร์ พระธาตุทองคำ ชื่นฉ่ำธรรมชาติ แร่ธาตุอุดม เครื่องถมสาม กษัตริย์ มากวัด มากศิลป์ ครบ สิ้นกุ้งปู จากหนังสือ พรรณไม้มงคล สมุนไพร พระราชทานประจำจังหวัด โดย โชติอนันต์และคณะ (กลุ่มอนุรักษ์แพทย์แผนไทย) |
เป็นไม้ยืนต้นสูง20-30เมตร เรือนยอดเป็นพุ่มทึบ ใบประกอบแบบขนนก ดอกออกเป็นช่อตามปลายกิ่งหรือง่ามใบ รูปดอกถั่วสีแดงแกมม่วงทึบมีกลิ่นหอม
ออกดอกช่วงมกราคม-เมษายน ผลเป็นฝักสีน้ำตาล กลมรี ขยายพันธุ์ด้วยการเพาะเมล็ด
สภาพที่เหมาะสม เหมาะกับสภาพดินทุกชนิด แสงแดดจัด ต้องการน้ำและความชื้นปานกลาง
|
กระบี่ |
ทุ้งฟ้า
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Alstonia macrophylla Wall. ex G. Don
ชื่ออื่น : กระทุ้งฟ้าไห้ ทุ้งฟ้าไก่ (ชุมพร) ตีนเทียน (สงขลา) พวมพร้าว (ปัตตานี) |
กระบี่เมืองน่าอยู่ ผู้คนน่ารัก จากหนังสือ พรรณไม้มงคล สมุนไพร พระราชทานประจำจังหวัด โดย โชติอนันต์และคณะ (กลุ่มอนุรักษ์แพทย์แผนไทย) |
ทุ้งฟ้าเป็นไม้ต้น สูงถึง 30 ม. ลำต้นเปลาตรง โคนมีพูพอนเล็กน้อย เปลือกสีเทา ถึงน้ำตาลเข้ม เปลือกในสีเหลือง ถึงน้ำตาลอ่อน มีน้ำยางสีขาวไหลเมื่อสับ ดอก เล็ก สีขาว ออกเป็นช่อที่ปลายกิ่ง หรือตามง่ามใบ
ทุ้งฟ้ามีการกระจายพันธุ์ตามชายป่าและพื้นที่โล่งในป่าดิบชื้นทางภาคใต้ ที่ความสูงตั้งแต่ระดับทะเลปานกลางถึง 300 ม. ออกดอกเดือนธันวาคม-กุมภาพันธ์ เนื้อไม้ใช้ในการก่อสร้าง เป็นไม้พื้น และเฟอร์นิเจอร์ |
ภูเก็ต |
ประดู่อังสนา
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Pterocarpus indicus Willd.
ชื่ออื่น : ประดู่กิ่งอ่อน ประดู่บ้าน ประดู่เหลือง วงศ์ : PAPILIONACEAE |
ไข่มุกอันดามัน สวรรค์เมืองใต้ หาดทรายสีทอง สองวีรสตรี บารมีหลวงพ่อแช่ม |
เป็นไม้ยืนต้นที่มีดอกและทรงพุ่มสวยงามจึงเป็นที่นิยม เป็นไม้ผลัดใบขนาดกลางสูงประมาณ 8-15 เมตร เรือนยอดแผ่กว้างกิ่งห้อยย้อยลงดอกออกตามปลายกิ่งหลังแตกใบใหม่แล้วมีกลิ่น หอมและจะบานพร้อมกันราวเดือนมีนาคม-เมษายน ขยายพันธุ์โดยการเพาะเมล็ด นิยมปลูกเป็นไม้ประดับให้ร่มเงา
|
ตร้ง |
ศรีตรัง
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Jacaranda filicifolia(Anders) D.Don วงศ์ : BIGNONIACEAE |
เมืองพระยารัษฎา ชาวประชาใจกว้าง หมูย่างเลิศรส ถิ่นกำเนิดยางพารา เด่นสง่าดอกศรีตรัง ปะการังใต้ทะเล เสน่ห์หาดทรายงาม น้ำตกสวยตระการตา |
เป็น พันธุ์ไม้ที่ขึ้นได้ในดินทุกชนิดมีช่อดอกสีม่วงที่สวยงามมาก จึงนิยมปลูกเป็นไม้ประดับกันอย่างแพร่หลาย ศรีตรังเป็นไม้ผลัดใบขนาดเล็ก ทรงต้นโปร่งสูงประมาณ 4-10เมตร ออกดอกระหว่างเดือนมกราคม-เดือนมีาคมขยายพันธุ์ด้วยการเพาะเมล็ดอายุ 4-6ปีก็ออกดอก |
พัทลุง |
พะยอม ชื่อวิทยาศาสตร์ : Shorea roxburghii G. Don. วงศ์ : DIPTEROCARPACEAE |
เมืองหนังมโนราห์ อู่นาข้าว พราวน้ำตก แหล่งนกน้ำ ทะเลสาบงาม เขาอกทะลุ น้ำพุร้อน |
เป็น ไม้ยืนต้นขนาดกลางถึงขนาดใหญ่สูงประมาณ 15-30 เมตรดอกเป็นช่อขนาดใหญ่ออกตามปลายกิ่งหรือกิ่งข้าง ดอกมีกลิ่นหอมปลูกเป็นไม้ดอกไม้ประดับ เปลือกพะยอมช่วยยืดอายุน้ำตาลสดไม่ให้บูดเสียเร็ว ขยายพันธุ์ด้วยการเพาะเมล็ด |
สงขลา |
สะเดาเทียม ชื่อพฤกษศาสตร์: Azadirachta excelsa (Jack) Jacobs. |
นกน้ำเพลินตา สมิหราเพลินใจ เมืองใหญ่สองทะเล เสน่ห์สะพานติณ ถิ่นธุรกิจแดนใต้ จากหนังสือ พรรณไม้มงคล สมุนไพร พระราชทานประจำจังหวัด โดย โชติอนันต์และคณะ (กลุ่มอนุรักษ์แพทย์แผนไทย) |
ดอกอ่อนรับประทานได้ ออกเป็นช่อตามซอกใบและปลายกิ่ง แต่ละช่อมีดอกย่อยขนาดเล็ก เวลาบานมี 5 กลีบ สีขาวอมเหลือง ส่งกลิ่นหอมทั้งวัน กลีบดอกเป็นรูปทรงรี กว้าง 0.2-0.3 ซม. ยาว 0.5-ซม. พบตามหัวไร่ปลายนาทางภาคใต้ ตั้งแต่ชุมพรและสุราษฎร์ธานีลงไป |
สตูล |
กระซิก ชื่อวิทยาศาสตร์: Dalbergia parviflora Roxb. |
สตูล สงบสะอาด ธรรมชาติบริสุทธิ์ จากหนังสือ พรรณไม้มงคล สมุนไพร พระราชทานประจำจังหวัด โดย โชติอนันต์และคณะ (กลุ่มอนุรักษ์แพทย์แผนไทย) |
ไม้ต้น ขนาดกลางลำต้นมีหนาม เปลือก สีเทา เรือนยอดมีลักษณะไม่แน่นอน ใบ ประกอบรูปขนนก ใบย่อย เรียงสลับกันบน ก้าน ใบ ดอก มีขนาดเล็ก กลิ่นหอม ออกบนช่อดอกตามปลายกิ่ง หรือง่ามใบใกล้ยอด ผล เป็นฝักแบน ขอบฝักบางคม คล้ายมีด มีเมล็ดรูปไต เรียงติดตามยาวของฝัก ฝักแก่จะไม่แตกแยกจากกัน |
ปัตตานี |
ตะเคียนทอง ชื่อสามัญ : Iron Wood |
บูดูสะอาด หาดทรายสวย รวยน้ำตก นกเขาดี ลูกหยีอร่อย หอยแครงสด |
เป็น ไม้ ต้นขนาดใหญ่สูง20-40เมตรไม่ผลัดใบลำต้นเปลาตรง เปลือกสีน้ำตาลคล้ำหรือดำ และมีชันสีเหลืองเกาะอยู่ตามรอยแตกของเปลือกทั่วไป ต้นเล็กเปลือกเรียบต้นใหญ่เปลือกจะแตกเป็นสะเก็ด เรือนยอดแน่นทึบเป็นพุ่มกลมหรือรูปกรวยคว่ำ ดอกสีขาวหรือเหลืองอ่อนมีกลิ่นหอม ทุกส่วนของช่อดอกมีขนนุ่มสีเทาประโยชน์เป็นไม้เนื้อแข็งเนื้อไม้ใช้ในการก่อ สร้าง ต่อเรือ |
ยะลา ![]() |
ศรียะลา ชื่อสามัญ : Yellow Saraca |
ทักษิณราชตำหนัก ชนรักศาสนา นราทัศน์เพลินตา บาโจตรึงใจ แหล่งใหญ่แร่ทอง |
เป็น ไม้ต้นขนาดเล็ก สูงประมาณ 10-12 เมตร ใบอ่อนออกเป็นพวงที่ปลายยอดสีม่วงต่อมาเปลี่ยนเป็นสีเขียวอ่อน ช่อดอกสีเหลืองอมส้ม ดอกออกระหว่างเดือน ธันวาคม-เดือนมีนาคม ในแต่ละช่อดอกย่อยจะบานพร้อมกัน จะมีช่วงดอกบานได้นานเนื่องจากมีช่อดอกจำนวนมากและทยอยบาน ส่งกลิ่นหอมอ่อนตลอดวันขยายพันธุ์ด้วยการตอนกิ่งและเพาะเมล็ด การปลูกควรปลูกให้ห่างต้นไม้อื่นอย่างน้อย 6 เมตร ทรงพุ่มจะได้ไม่เบียดกัน ต้นที่ได้จากการตอนกิ่งจะออกดอกเร็วแต่ทรงพุ่มไม่ค่อยสวย ถ้าได้รับความชื้นสูงช่อดอกจะใหญ่ขึ้น |
นราธิวาส |
ตะเคียนชันตาแมว ชื่อวิทยาศาสตร์ :Neobalanocarpus heimii (King) Ashton |
ทักษิณราชตำหนัก ชนรักศาสนา นราทัศน์เพลินตา ปาโจตรึงใจ แหล่งใหญ่แร่ทอง ลองกองหอมหวาน จากหนังสือ พรรณไม้มงคล สมุนไพร พระราชทานประจำจังหวัด โดย โชติอนันต์และคณะ (กลุ่มอนุรักษ์แพทย์แผนไทย) |
ตะเคียนชันตาแมวเป็นไม้ต้น สูงถึง 40 ม. เรือน ยอดเป็นพุ่มกลมหรือบางครั้งแผ่กว้าง ลำต้นเปลาตรง เปลือกสีน้ำตาลเข้มแตกตามยาวและล่อนเป็นสะเก็ด ตกชันสีขาวใส เปลือกในสีเหลืองแกมเขียว |
ประจวบคีรีขันธุ์ |
เกด ชื่อวิทยาศาสตร์ ; Manikara hexandra(Roxb.) Dubard |
สับปะรดหวาน น้ำตาลขาว มะพร้าวหอม น้ำผึ้งเดือนห้า น้ำปลากลมกล่อม น้ำทะเลใส น้ำใจโอบอ้อมอารี |
ไม้ต้นขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ มีน้ำยางขาว สูง 15-25 ม. เรือนยอดแน่นทึบเป็นพุ่มกลม ลำต้น และกิ่งมักคดงอ เปลือกนอกสีน้ำตาลอมเทาหรือสีคล้ำ แตกเป็นสะเก็ดสี่เหลี่ยมหรือแตกเป็นร่องลึกตามยาว เปลือกในสีแดงอมน้ำตาลหรือชมพู ดอกเดี่ยวหรือเป็นช่อกระจุกสั้น ออกตามง่ามใบและเหนือรอยแผลใบปลายดอกชี้ลง ดอกสีเหลืองอ่อน กลิ่นหอมเล็กน้อย ฐานผลมีกลีบเลี้ยงที่เจริญขึ้นมารองรับ ผลสุกสีเหลืองหรือเหลืองอมส้ม เนื้อนุ่ม มี 1-2 เมล็ด เมล็ดแข็ง สีน้ำตาลแดงเป็นมัน รูปไข่ ยาว 1-1.5 ซม. สภาพนิเวศน์ : ขึ้นกระจัดกระจายในป่าดิบ บนพื้นที่ดินร่วนปนทรายใกล้ฝั่งทะเล และตามเขาหินปูนบนเกาะที่ไม่สูงจากระดับน้ำทะเลมากนัก |
ชุมพร ![]() |
มะเดื่ออุทุมพร ชื่อสามัญ : Cluster Fig |
ชุมพรเมืองคนดี มีผลไม้ ไหว้เสด็จในกรมฯ ชมแหล่งท่องเที่ยว
|
ไม้ยืนต้นขนาดใหญ่ สูงประมาณ 15-25 เมตร เปลือกต้นสีขาวอมเขียว มียางสีขาว ดอกออกเป็นช่อตามลำต้นและกิ่งก้านใบ ผลกลมสีเขียวเมื่อสุกเป็นสีแดง นิยมปลูกเป็นไม้ประดับขยายพันธุ์ด้วยการเพาะเมล็ดหรือชำกิ่ง |
www.suansavarose.com
4/05/2008